Wtorek 07.04- “Kraszanki, pisanki”

Rozmowa o pisankach i kraszankach

W koszyczku wielkanocnym, który święcimy w Wielką Sobotę, a także na stole wielkanocnym nie może zabraknąć pięknie zdobionych jaj. Ich barwienie odbywa się zazwyczaj dzień wcześniej, czyli w piątek. Technik zdobienia jaj jest naprawdę wiele, nie trzeba znać ich wszystkich, ale warto znać różnice między pisankami a kraszankami.

Kraszanki

Nazwa kraszanek wzięła się od metody barwienia jaj tzw. kraszenia, które polegało na farbowaniu na jednokolorowo bez wzoru. Jaja barwiono w naturalnych barwnikach roślinnych, łupiny z cebuli w dawały odcienie żółci, brązu i czerwieni, sok z buraków kolor różowy, płatki nagietka kolor niebieski, natomiast wywar z kory dębowej kolor czarny.
Tak zabarwione jaja zdobi się także wzorami, które są wyskrobywane ostrym narzędziem na skorupce. Jajka zdobione tą techniką noszą nazwę drapanek. Technika w porównaniu z innymi metodami zdobienia jaj wielkanocnych jest stosunkowo młoda.

Pisanki

Jajka pokryte wzorem wykonanym woskiem noszą nazwę pisanek. Wzór nanoszony jest na skorupkę gorącym, roztopionym woskiem, następnie jajko gotuje się w wywarze z naturalnych barwników. Podczas gotowania wosk się wytapia, ale miejsca nim pokryte nie barwią się. Do pisania (nanoszenia wzorów) używano szpilek, słomek i drewienek. Współcześnie tą nazwą określamy wszystkie jajka wielkanocne barwione i dekorowane.

Zapoznanie z melodią i tekstem piosenki “Pisanki”

  1. Pisanki, kraszanki,
    piękne, kolorowe,
    czerwone, niebieskie,
    żółte i brązowe.
    Ref.: Święta, święta, święta,
    jajka malowane,
    każdy do koszyczka
    pisankę dostanie.
  2. Dziś na nich malują
    dzieci kogucika,
    który się wygrzewa
    w słoneczka promykach.
    Ref.: Święta…
  3. Na stole świątecznym
    Kurczątka, baranki,
    na białym obrusie
    są nasze pisanki.
    Ref.: Święta…

Rozmowa na podstawie wysłuchanego utworu.
−Jakie kolory mogą mieć kraszanki?
−Czy w piosence każdy będzie miał w koszyczku pisankę?
−Co można namalować na wielkanocnych jajkach?
−Co, oprócz pisanek, znajduje się na wielkanocnym stole?
−Czy lubicie święta wielkanocne? Dlaczego?

Praca plastyczna “Pisanki”

Wybierz minimum jedną pisankę (z pliku poniżej-jeśli nie możecie pobrać namalujcie kształt na kartce) i wykonaj jedną z technik; – wyklej plasteliną, – pomaluj farbami maczając w farbce palec, – wyklej kawałkami papieru kolorowego bądź kulkami z bibuły – lub po prostu pokoloruj.